Musis Sacrum Arnhem, winnaar 2018 Categorie Renovatie

U heeft nog tot en met 1 maart de tijd om uw project in te zenden voor de NRP Gulden Feniks 2019. Voor deze prijs zoekt NRP naar die projecten die inspirerend, uniek, innovatief en duurzaam zijn. Wie zijn de koplopers op het gebied van duurzaamheid en wie realiseert en genereert met zijn of haar project zowel maatschappelijke als economische toegevoegde waarde?

Reglement en voorwaarden
Dit jaar is de prijs vernieuwd. Het reglement met de voorwaarden om een project in te zenden, en alle verdere informatie over de procedure is te vinden op de website NRP Gulden Feniks. Voor de prijs kunnen inzendingen worden gedaan met projecten, waarbij sprake is van renovatie of transformatie, op de schaalniveaus van een gebouw (S), een complex van gebouwen (M) of gebiedsontwikkeling (L).

Jury
De jury die de inzendingen beoordeelt bestaat uit Geurt van Randeraat (voorzitter van de jury; directeur SITE urban development), Harry Abels (directeur Abels & Partners Architecten), Esther Agricola (directeur Ruimte en Duurzaamheid, gemeente Amsterdam), Thijs Asselbergs (directeur Thijs Asselbergs Architectuurcentrale en hoogleraar TU Delft), Jack Hock (programmamanager Strijp-S, Stichting Trudo), Marlon Huysmans (directeur MH Projects), Jaap van Rhijn (programmadirecteur Cordaan) en Jaap Wiedenhoff (partner bij ingenieursbureau ABT).

Vragen
Heeft u nog vragen? Mail dan naar de Gulden Feniks

Op verzoek van NRP wordt de Gulden Feniks 2019 uitgevoerd door Architectuur Lokaal.

afbeelding: Klimkin Sergey

Steeds meer Nederlanders nemen het initiatief om zorg voor zichzelf of voor anderen te regelen. Maar dat gaat niet vanzelf: daar is veel kennis, kracht en kunde voor nodig. Hoe regel je je eigen zorg? Wat zijn de belangrijkste lessen wanneer je mede-zorgorganisator wordt? Wat kan de buurt en de woonomgeving betekenen of verbeteren in dienst van de zorg? Een programma op 11 maart voor iedereen die er over denkt om zelf de zorg te gaan regelen.

Op 11 maart in Pakhuis de Zwijger spreken Jasper Klapwijk, Project Manager bij WHO CARES community of practice en Vincent Kompier, Architectuur Lokaal over het gezamenlijk oppakken van de zorgopgave met:

• Hans Steenvoorden, vm. docent sociologie en voorzitter van het bestuur van het Amstelveense Stadsdorp Elsrijk. Stadsdorp Elsrijk is een initiatief van en voor bewoners die streefden naar modern nabuurschap. Elkaar beter leren kennen, diensten en kennis uitwisselen en activiteiten organiseren staan daarbij centraal.
• Yvette Prinsen werkt als wijkontwikkelaar bij Stichting Zorgvrijstaat Rotterdam West aan buurt- en wijkontwikkeling en thema’s zoals sterke wijknetwerken, ondernemerschap, lokale democratie en zorg en welzijn. Zorgvrijstaat Rotterdam West wil onder meer krachten van bewoners bundelen en werken aan instrumenten die mensen in staat stellen meer voor elkaar te zorgen.
• Maarten van Tuijl richtte het bureau TEMP.architecture op met Tom Bergevoet, met wie hij het boek De flexibele stad, oplossingen voor leegstand en krimp schreef. Hij was medeopsteller van The Commons, een Stadsdorp voor meerdere generaties in Almere-Haven, die werd ingezonden voor de prijsvraag Who Cares. Dit idee gaat, vanuit de huidige bebouwing, uit van coöperatieve aanpak van wonen, zorg, energie en de buurt. Onderzocht wordt in hoeverre die bebouwing en omgeving geschikt gemaakt kunnen worden voor nieuwe generaties. Maar hoe kom je tot uitvoering?
• Meta de Vries is coördinator van de buurtcoöperatie Oostelijk Havengebied, een vereniging van actieve buurtbewoners. De Buurtcoöperatie stimuleert en ondersteunt initiatieven en activiteiten voor en door buurtbewoners met als doel verschillende mensen met elkaar in contact brengen en daardoor de samenhang in de buurt vergroten.
• Jeroen Kemperman is bedrijfskundige en werkt als Senior Manager Strategy & Business Development Zilveren Kruis en auteur van onder meer het boek Briljante Businessmodellen in de Zorg. Bij het Zilveren Kruis werkt hij inspirerende business modellen in de zorg

Praktische informatie
Maandag 11 maart 2019, van 20.00 tot 22.00 uur
Pakhuis De Zwijger, Piet Heinkade 197, 1019 HC Amsterdam
Toegang gratis ('pay as you like')
Reserveren kan via deze link: Waar begin je aan?!

Deze aflevering is de derde van een reeks in de serie “Waar begin je aan?!", een initiatief van Architectuur Lokaal. Eerdere edities gingen over de voor- en nadelen van medeopdrachtgeverschap bij de ontwikkeling van je eigen woning (zie hier terug) en over de voor- en nadelen van het mede-opdrachtgever zijn bij het opzetten van je eigen verduurzaming (zie hier terug). De volgende editie gaat over mede-opdrachtgeverschap bij de toekomst van erfgoed en vindt plaats op donderdag 18 april 2019.
De reeks "Waar begin je aan?!" is mede mogelijk gemaakt in het kader van Samen werken aan ontwerpkracht, Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp 2017-2020

Op maandag 1 april maken wethouder Arco Bikker (gemeente Molenlanden) en juryvoorzitter Adri Bom (Gedeputeerde provincie Zuid-Holland) het resultaat bekend van de prijsvraag Waterentree Werelderfgoed Kinderdijk.
De jury selecteerde de winnaar uit de vijf plannen die in de tweede ronde van de prijsvraag zijn ingediend. De gemeente is van plan om aan de winnaar een vervolgopdracht te verstrekken voor uitwerking van het geselecteerde ontwerp tot een voorlopig ontwerp. De openbare bekendmaking vindt plaats van 16.30 tot 18.00 uur in Windkracht 4, Molenstraat 236 in Kinderdijk.

De vijf teams die deelnamen aan de tweede ronde zijn in oktober 2018 geselecteerd uit 37 inzenders die een visie op de opgave hadden ingediend. Zij hebben hun visie uitgewerkt tot een structuurontwerp met businesscase. De inzendingen zijn in februari tentoongesteld in het gebouw Windkracht 4.
De vijf teams en hun plannen zijn:

• LEKDIJK PARK
  Dingeman Deijs (Dingeman Deijs Architects) en Ruud van Eck (Waterpas Civiel Adviesbureau) i.s.m. Dennis Koek, Tale Bjelland, Antoine Fourrier en Ulrike Centmayer (Dingeman Deijs Architects), Arjan Hollemans (Waterpas Civiel Adviesbureau), Roelof Stuurman en Peter Kraaijenbrink (Deltares), Dominic Meesters en Vibeke Gieskes,
• Go with the flow!
  Marleen Vink (IN architectuur) en Edward Molenaar (Citeg) i.s.m. Hester Wessels (buro Spin), Audrey Coert (land-made) en Nander van der Plicht (Tauw Group),
• de derde trap
  Stijn Tijhuis (Witteveen+Bos) en Menno Buckers (Witteveen+Bos) i.s.m. Rosanne Schrijver, Tom Lodder, Glenn Kofmann, Martijn Frannsen en Alexander Gaydadjiev (Witteveen+Bos),
• Intensiveren van de belevingswaarde van het erfgoed
  Rick ten Doeschate (Civic Architects) en Dirk Jan Peters (Royal Haskoning DHV) i.s.m. Ingrid van der Heijden, Gert Kwekkeboom, Jan Lebbink, Georgia Taylor Berry, Hiroyuki Gondo en Robert Comas Miralpeix (Civic Architects), Frederik Roebroek (Royal Haskoning DHV) en Artur Borejszo (IMG+),
• In Spin de Bocht gaat In, Uit Spuit de Bocht gaat Uit
  Bert Tjhie (TEKTON Architecten) en Paul Rijpstra (Pieters Bouwtechniek) i.s.m. Amber Tjhie, Julia Dinu, Antonio Stravato en Menno Trautwein (TEKTON Architekten) en Evelien de Mey (EDM tuin en landschap).

Jury
De inzendingen werden beoordeeld door een jury onder voorzitterschap van Adri Bom-Lemstra (Gedeputeerde provincie Zuid-Holland), die verder bestond uit:

• Yttje Feddes, Feddes Olthof Landschapsarchitecten, vm. Rijksadviseur voor het Landschap
• Bas Jonkman, hoogleraar Hydraulic Engineering TU Delft
• Robin de Lange, directeur Ouwehands Dierenpark
• Dorus Meurs, architect M&DB Architecten, winnaar prijsvraag Werelderfgoed Kinderdijk
• Leonard de Wit, hoofd Regio Noord-West, Rijksdienst Cultureel Erfgoed

Secretaris van de jury was Cilly Jansen, m.m.v. Bram Talman, Architectuur Lokaal.

De Prijsvraag Waterentree Werelderfgoed Kinderdijk is uitgeschreven aan de hand van Kompas Light Prijsvragen. Deze handleiding is ontwikkeld door Architectuur Lokaal en wordt breed onderschreven door (Rijks)overheid en organisaties van opdrachtgevers, opdrachtnemers en adviseurs. Op verzoek van de gemeente Molenlanden is de prijsvraag georganiseerd door Architectuur Lokaal.

Zojuist heeft Architectuur Lokaal het magazine 'Grensverleggers. Wonen, werken, leven met zorg en energie' digitaal gepubliceerd. Wie dit magazine van A tot Z doorleest zal ervaren dat de Nederlandse traditie om stad en land al overleggend vorm te geven, voortdurend nieuw leven wordt ingeblazen. Dat is noodzakelijk gezien de grote nieuwe opgaven die zullen leiden tot de herinrichting van stad en land. De inhoud laat ook zien dat veel mensen met enthousiasme en plezier grenzen slechten op weg naar de toekomst.

Het magazine biedt een weerslag van de recente editie van de manifestatie voor nieuwe lokale bestuurders, die Architectuur Lokaal traditiegetrouw vierjaarlijks organiseert. De discussies en presentaties lieten op allerlei manieren voorbeelden zien van grensverlegging, grensverruiming en grensvernauwing. Er kwamen veel mensen aan het woord die hier even zovele antwoorden op hebben, reflectie op bieden en inspirerende projecten hebben opgezet. In het gelijknamige magazine zijn de resultaten van de dag aangevuld met voorbeelden, interviews en columns.
Download hier het magazine 'Grensverleggers. Wonen werken leven met zorg en energie'.

De manifestatie Grensverleggers. Wonen, werken, leven met zorg en energie vond plaats op 29 november 2018 in Villa Jongerius, Utrecht.
Deze manifestatie was de zevende editie van de landelijke manifestatie voor en over (publiek) opdrachtgeverschap en ontwerp, die Architectuur Lokaal traditiegetrouw vierjaarlijks organiseert in het jaar van de gemeenteraadsverkiezingen. Eerdere edities waren Hitte in de delta (2014), Bouwen op ambitie (2010), BOOST – Impuls voor publiek opdrachtgeverschap (2006), Oost West Thuis Best (2004), ORG (1996) en Niet Grijs! (1994). De manifestatie in 2018 werd mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Ministerie van BZK.

Jaarlijks publiceert het Steunpunt Architectuuropdrachten en Ontwerpwedstrijden van Architectuur Lokaal statistische gegevens over aanbestedingen van architectuuropdrachten. Welke opdrachtgevers schreven welke opdrachten en prijsvragen uit? Welke architectenbureaus verkregen de meeste opdrachten en wie waren de adviseurs? Het merendeel van de aanbestedingen betreft onderwijsgebouwen. Het aantal winnende prijsvraagontwerpen dat wordt uitgevoerd neemt toe. Het Steunpunt publiceert alle nieuwe opdrachten en prijsvragen op Twitter: @Archopdrachten.

Openbare database
Architectuur Lokaal houdt sinds vele jaren bij welke architectuuropdrachten (architectendiensten en werken met ontwerp) worden aanbesteed, welke prijsvragen worden uitgeschreven, en hoe het daarna verder gaat met deze opdrachten. De jaarlijkse rapportages geven een globaal beeld van de ontwikkelingen, en kijkt daarbij ook terug naar voorgaande jaren. De Jaarrapportage 2018 vindt u hier.

Architectuuropdrachten
Het aantal aanbestedingen voor architectuuropdrachten blijft toenemen. Met name decentrale overheden besteden meer opdrachten aan. De gemeenten die scholen aanbesteden kiezen steeds vaker voor architectendiensten; tweemaal vaker dan voor geïntegreerde opdrachten. In de afgelopen drie jaar zijn 121 architectendiensten gegund aan 114 verschillende architectenbureaus. 162 opdrachten voor werken met ontwerp werden gegund aan 127 bedrijven.
De ervaring van opdrachtgevers met het aanbesteden van architectuuropdrachten blijft beperkt. Slechts 28 (12%) van de 232 opdrachtgevers besteedde de afgelopen drie jaar meer dan twee opdrachten aan. Bij een derde van de 417 architectuuropdrachten 2016-2018 schakelden de opdrachtgevers tezamen 58 verschillende adviesbureaus in. Drie adviesbureaus waren betrokken bij een derde van de opdrachten.

Welke opdrachten?
Van de 'architectendiensten' die in 2018 werden aanbesteed ging het bij meer dan de helft om opdrachten voor scholenbouw; op de tweede plaats staat huisvesting van overheden, politie en justitie. Aanbestedingen voor 'werken met ontwerp' betroffen vooral opdrachten voor woningbouw en locatie- en gebiedsontwikkeling. Alle opdrachten voor verkeer en vervoer zijn aanbesteed via een geïntegreerd contract.

Prijsvragen
Prijsvragen blijken een middel te zijn om zowel innovatieve oplossingen als publieksbetrokkenheid te genereren gedurende het proces. De ervaringen stapelen zich op, waardoor ook de variatie in mogelijkheden steeds meer in beeld komt. Niet iedereen realiseert zich dat ook een prijsvraag een vorm van aanbesteden is. Of een prijsvraag ook aanbestedingsplichtig is hangt af van de omvang van de opdracht. Voor ontwerpprijsvragen is de 'drempelwaarde' in 2019 € 144.000 (het totaalbedrag van vergoedingen en vervolgopdracht) voor rijksopdrachten, en voor andere overheden € 221.000; voor ontwikkelcompetities geldt voor alle overheden ruim € 5,5 miljoen. Boven deze bedragen zijn prijsvragen aanbestedingsplichtig en moeten dan worden aangekondigd op TenderNed.
Dergelijke 'grote' prijsvragen zijn in Nederland (nog?) niet zo gebruikelijk als in bijvoorbeeld Frankrijk of Duitsland, en dus zijn ze maar zelden op TenderNed te vinden. Daarom publiceert het Steunpunt zoveel mogelijk prijsvragen die op een andere manier bekend gemaakt worden, neemt deze op in de selectiebank en volgt het verloop hiervan. Dat betekent wel dat we nooit zeker zijn of alle prijsvragen in kaart gebracht kunnen worden. Steeds meer uitschrijvers van prijsvragen gebruiken het Steunpunt van Architectuur Lokaal om hun prijsvraag bekend te maken; dit is het enige platform in Nederland dat alle procedures verzamelt. Het Steunpunt publiceert alle nieuwe opdrachten dagelijks op twitter: @Archopdrachten.
Opvallend is dat prijsvragen de laatste jaren steeds vaker worden uitgeschreven met het doel om daadwerkelijk een vervolgopdracht aan de winnaar te verstrekken; dat was de afgelopen drie jaar bij gemiddeld 60% van de ontwerpprijsvragen het geval. Bij ontwerpprijsvragen komt vaak voor, dat na de vervolgopdracht (meestal voor een definitief ontwerp) niet meteen realisatie volgt: op basis van het DO moet financiering worden geworven. Financiers willen zich niet altijd bij voorbaat aan een prijsvraag committeren; zij hebben behoefte aan een concreet plan.

Ali Baba & Kompas
Op de website van het Steunpunt zijn alle aanbestedingen van architectuuropdrachten en prijsvragen te bekijken, die zijn verzameld vanaf 2005. Ook wordt hier het verloop van de procedures gevolgd: aan wie werd de opdracht gegund, en welke procedures zijn stopgezet? De openbare database SESAM, vernoemd naar de schatkamer uit Ali Baba, bevat ruim 3000 procedures en is voor iedereen te raadplegen.
Voor het uitschrijven van architectuuropdrachten en prijsvragen kan iedereen gebruik maken van de handleidingen Kompas, die kosteloos digitaal beschikbaar zijn. Voorbeelden van prijsvragen volgens Kompas, waarbij Architectuur Lokaal betrokken is geweest, vindt u hier.

Eerdere jaarrapportages
Eerdere jaarrapportages zijn hier te downloaden:
Jaarrapportage 2017
Jaarrapportage 2016
Jaarrapportage 2015
Jaarrapportage 2014
Rapportage 2009-2013

Leve de zorg! "Als we ontwerpkracht structureel en gestructureerd inzetten voor de zorg komen we vast tot nieuwe, betere antwoorden voor de toekomst." Syb Groeneveld, directeur-bestuurder van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie schreef een column voor het magazine 'Grensverleggers. Wonen, werken, leven met zorg en energie'. Hij pleit voor een multidisciplinaire benadering van de noodzakelijke systeeminterventie in de zorg. Ontwerpkracht kan daarin een grote rol spelen. De publicatie is uitgegeven door Architectuur Lokaal.

Midden januari 2019 belandde ik door een onwaarschijnlijke samenloop van omstandigheden op de spoedeisende mondhulp van het MC Slotervaart. Huh, maar dat ziekenhuis was toch failliet en dicht. Ja, maar niet de particuliere Mondzorg Poli. Die blijft gewoon in het MC Slotervaart actief….

Het was bizar om in een leeg ziekenhuis door verstilde gangen richting de poli te bewegen en het verdriet van het faillissement in alles te voelen. De laatste veegploeg van het personeel begroette ons met intense vriendelijkheid. In de lege wachtkamer probeerde ik te analyseren wat hier nu gebeurd was en mijn oog viel in de wachtkamer op een op het raam geplakt pamflet. Een aanklacht van patiënt Nina Pieters.

Hierin stelt ze: “(…) Die zorgverleners van het MC Slotervaart deden het werk waarover het zou moeten gaan. Het gaat niet over slecht functionerende managers of over de beheren van een stapel stenen. Die verzorgers hebben hier ondanks alles een gemeenschap opgezet waar je als patiënt al voordat je op je locatie aankwam drie keer was gegroet. In het MC Slotervaart was plek voor aandacht, humor en deskundigheid en waar ik het gevoel had een mens te zijn en geen nummer dat afgeblaft wordt. (…) Het gaat niet over geld dat er niet is maar over het maken van keuzes.”

Heeft Pieters gelijk?  De 21ste eeuw is een tijdperk waarin de technologische mogelijkheden ongekend zijn en waarin we zoeken naar nieuwe manieren om langer gezond en gelukkig te leven. Er komen steeds meer ouderen in Nederland en die blijven ook nog eens steeds langer thuis wonen waardoor de vraag naar kleinschaligheid en persoonlijke aandacht almaar toeneemt. Zo is het cateren voor ouderen bij hun thuis voor Stichting Humanitas in Rotterdam een kernactiviteit geworden, waar dat cateren enkele jaren geleden nog slechts in de verzorgingshuizen zelf gebeurde. De nieuwe werkelijkheid stelt andere, hogere, eisen aan onze instellingen, die tevens worden geconfronteerd met starre bekostigingsmodellen, duurdere medicijnen, nijpende personeelstekorten en verouderd vastgoed. Tegelijkertijd verlangen we allemaal het beste van het beste op gezondheidsgebied van de zorgverleners, de verzekeraars en de overheid. De optelsom van het bovenstaande stemt negatief.

Hoe organiseren en betalen we alle nieuwe wensen, mogelijkheden en werkelijkheden? De zorgkosten in Nederland hebben in 2018 de magische grens van 100 miljard bereikt en stijgen door met zo’n 2 miljard euro per jaar. Die stijging is daarmee procentueel groter dan de groei van onze economie. De zorg drukt dus steeds zwaarder op onze collectieve uitgaven zonder dat er een fatsoenlijke discussie over keuzes van kwaliteit wordt gevoerd.

De samenleving vraagt om een sterke decentralisatie van zorgverlening. Maar juist de ondergang van een streekziekenhuis zoals MC Slotervaart toont op pijnlijke wijze aan dat het zorgsysteem daar niet klaar voor is en failliet gaat. Waarom? Omdat de politiek bestuurlijke discussie teveel gaat over geld en te weinig over de noodzakelijke systeeminterventie. In plaats van te focussen op de groei van de zorgkosten, moet de discussie gaan over de vraag hoe we ervoor kunnen zorgen dat iedereen in Nederland toegang heeft tot de basisbehoeftes van zorg. Van streekziekenhuis tot thuiscateraar en spoedeisende mondzorg.

Die opgave is complex en gelaagd en vraagt juist daarom om een multidisciplinaire benadering. Ontwerpkracht kan daarin een grote rol spelen. Om te weten waar je naartoe wilt, helpt het om te weten wat je zou kunnen willen. En om te weten wat je zou kúnnen willen, helpt het om daar een beeld bij te zien. Dat is waar ontwerpers bij uitstek in uitblinken - en wat we ook wel ‘ontwerpkracht' noemen. Als we die ontwerpkracht structureel en gestructureerd inzetten voor de zorg komen we vast tot nieuwe, betere antwoorden voor de toekomst.

Binnen de Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp formuleert het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie daarom samen met ontwerpers, patiënten en de opdrachtgevende partijen ontwerpopgaven voor de zorg. Stap voor stap onderzoeken we binnen die community hoe de toegang tot en de kwaliteit van de zorg beter kan. Leve de zorg!

Syb Groeneveld,
directeur-bestuurder Stimuleringsfonds Creatieve Industrie

Deze column was per abuis gedeeltelijk gepubliceerd in de gedrukte versie van het magazine Grensverleggers. Wonen, werken, leven met zorg en energie op 19 maart 2019. De volledige versie, zoals hierboven te lezen is, is ook te vinden in de digitale versie van het magazine.

Foto: Cees van der Wal

Vanmiddag maakten Arco Bikker, wethouder van Molenlanden, en juryvoorzitter Adri Bom, gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland, de winnaar van de prijsvraag Waterentree Werelderfgoed Kinderdijk bekend. De prijsvraag werd in 2018 uitgeschreven door de gemeente Molenlanden met ondersteuning van het Waterschap Rivierenland als eigenaar en in samenwerking met Architectuur Lokaal.
De jury wees het plan De derde trap van het team onder leiding van Stijn Tijhuis unaniem aan als winnaar van de prijsvraag. "Dit plan is radicaal in zijn eenvoud en voegt door het beleefbaar maken van de waterhuishouding een prachtig nieuw element toe aan het Werelderfgoed", aldus de jury, die ervan overtuigd is dat binnenkomst van het gebied door een bestaande sluiskoker een authentieke ervaring biedt die bezoekers niet zullen vergeten. De gemeente zal een vervolgopdracht verstrekken voor uitwerking van het winnende plan tot een voorlopig ontwerp, in nauwe samenspraak met direct betrokkenen. Dit ontwerp zal als uitgangspunt dienen om de benodigde financiering voor de realisatie te verkrijgen.
De jury wees het plan Lekdijk Park van het team onder leiding van Dingeman Deijs van harte aan als 'runner up'. Alle inzendingen voor de prijsvraag en het juryrapport zijn nu digitaal te bekijken.

De gemeente Molenlanden (voorheen Molenwaard) schreef de prijsvraag uit om het groeiend aantal bezoekers dat Kinderdijk via de Lek bezoekt, op een Werelderfgoed-waardige en veilige manier te kunnen ontvangen. In de eerste ronde van de prijsvraag dienden 37 deelnemers een visie op de opgave in. De jury selecteerde vijf visies, waarna de gemeente de inzenders hiervan uitnodigde voor de tweede ronde. Daarbij vroeg zij om uitwerking van de visies tot een structuurontwerp met businesscase tegen een ontwerpvergoeding van ieder € 12.500 excl. btw. Bij de openbare tentoonstelling van de vijf plannen konden bezoekers reageren op de plannen. Hun reacties zijn voorafgaand aan de finale beoordeling aan de jury verstrekt en zijn opgenomen in het juryrapport.

De vijf plannen
LEKDIJK PARK
Dingeman Deijs (Dingeman Deijs Architects) en Ruud van Eck (Waterpas Civiel Adviesbureau) i.s.m. Dennis Koek, Tale Bjelland, Antoine Fourrier en Ulrike Centmayer (Dingeman Deijs Architects), Arjan Hollemans (Waterpas Civiel Adviesbureau), Roelof Stuurman en Peter Kraaijenbrink (Deltares), Dominic Meesters en Vibeke Gieskes.
Het plan ‘Lekdijk Park’ concentreert zich op de beleving op de dijk, op panorama’s, overzicht en vergezichten. De dijk wordt een nieuwe publieke verblijfsplek, vrij van autoverkeer. De auto’s gaan door een tunnel in het dijklichaam waarin drie openingen zijn aangebracht, zodat automobilisten steeds een glimp van het gebied opvangen. De tunnel kan als onderdeel van de waterkering fungeren. Bij de huidige parkeerplaats onder de bomen aan de Nederwaard is een keerlus voor de shuttlebus.

Go with the flow!
Marleen Vink (IN architectuur) en Edward Molenaar (Citeg) i.s.m. Hester Wessels (buro Spin), Audrey Coert (land-made) en Nander van der Plicht (Tauw Group).
‘Go with the flow’ concentreert zich op de belevingswaarde van het Werelderfgoed vanuit de techniek van het waterbeheer. De beleving begint bij de entree, met twee nieuwe doorgangen ter weerszijden van de sluis. Het aankomstplatform biedt uitzicht over de Lek. Na de doorsteek door de dijk ontstaat zicht op het gehele gebied. Hierdoor wordt ook een relatie tussen het buitendijkse en de binnendijkse gebied gelegd. Het vlonderpad over de keermuur loopt tussen de maalkommen door, zodat het verschil in waterpeil wordt ervaren.

de derde trap
Stijn Tijhuis (Witteveen+Bos) en Menno Buckers (Witteveen+Bos) i.s.m. Rosanne Schrijver, Tom Lodder, Glenn Kofmann, Martijn Frannsen en Alexander Gaydadjiev (Witteveen+Bos).
‘De derde trap’ maakt de entree vanaf de rivier, door een koker van de bestaande spuisluis die zijn functie gaat verliezen. Door de aandacht op de spuisluis te richten wordt het verhaal van Kinderdijk compleet gemaakt. Wie de dijk van buiten- naar binnendijks door steekt, ervaart een ingekaderd beeld van het gebied. Een drijvend pad naar de Elshoutsluis aan de buitenzijde leidt bezoekers naar een vast plateau, de sluis en de route via de maalkom. In de tunnel wordt verlichting gecombineerd met het zichtbaar maken van de dynamische werking van de sluis.

Intensiveren van de belevingswaarde van het erfgoed
Rick ten Doeschate (Civic Architects) en Dirk Jan Peters (Royal Haskoning DHV) i.s.m. Ingrid van der Heijden, Gert Kwekkeboom, Jan Lebbink, Georgia Taylor Berry, Hiroyuki Gondo en Robert Comas Miralpeix (Civic Architects), Frederik Roebroek (Royal Haskoning DHV) en Artur Borejszo (IMG+).
Het plan ‘Intensiveren van de belevingswaarde van het erfgoed’ brengt een heldere structuur aan en stelt daarbij een carrévormige route voor. Groepen gaan via de ene entree, individuele bezoekers via de andere. Na het beklimmen van de dijk gaan de bezoekers onder de weg door. Deze doorgang in de dijk is de spil van het plan. Een aantal opties kan worden uitgewerkt.

In Spin de Bocht gaat In, Uit Spuit de Bocht gaat Uit
Bert Tjhie (TEKTON Architecten) en Paul Rijpstra (Pieters Bouwtechniek) i.s.m. Amber Tjhie, Julia Dinu, Antonio Stravato en Menno Trautwein (TEKTON Architekten) en Evelien de Mey (EDM tuin en landschap).
Het plan ‘In spin..’ richt zich op de aankomst in het Werelderfgoed vanuit de rivier. Door het verleggen van de weg ontstaat ruimte voor een park in het landschap, waar verschillende functies denkbaar zijn. Met de ondersteuningsconstructie van de weg wordt gestreefd naar een ritmisch patroon dat verwantschap toont met bestaande bebouwing en bruggen, als een soort familie van ruimtelijke elementen.

Bezoekerscentrum Kinderdijk
De prijsvraag voor de nieuwe waterentree volgt op de prijsvraag voor een nieuw bezoekerscentrum die werd in 2014 werd uitgeschreven door de stichting Werelderfgoed Kinderdijk. Ook bij deze prijsvraag werd financiering geworven op basis van het voorlopig ontwerp van de winnaars, Michael Daane Bolier en Dorus Meurs (M&DB Architecten). Het bezoekerscentrum wordt nu gebouwd.

Opslag onderdelen, Van Klingerenpaviljoen, foto: Peter de Ruig

Erfgoed vertelt het verhaal van een ver, of meer recent verleden. Wat kun je doen om erfgoed te behouden voor de toekomst? Moet al het erfgoed bewaard worden? Is het mogelijk om als particulier erfgoed voor te dragen voor behoud? Ook als professionele erfgoedspecialisten daarover twijfelen? Waar loop je allemaal tegenaan? Op 23 april worden in Pakhuis de Zwijger drie interessante plannen gepresenteerd waarbij het initiatief om erfgoed te behouden van burgers in plaats van overheden komt. 'Je eigen erfgoed' is de vierde aflevering in de reeks 'Waar begin je aan?! van Architectuur Lokaal.

De drie voorbeelden die onder leiding van Vincent Kompier (Architectuur Lokaal) worden besproken betreffen projecten in Den Haag, Amsterdam en Zaanstad:

• Leon Thier van Studio Leon Thier en Gerrit van Es van HVE Architecten vertellen over FIEB in Den Haag. FIEB staat voor Frank is een Binck en betreft het verhaal over inspanningen om het stalen paviljoen van de voormalige jeugdherberg Ockenburgh, ontworpen door architect Frank van Klingeren, te redden. Na sluiting van de jeugdherberg hebben zij weten te bereiken dat het paviljoen niet werd gesloopt maar opgeslagen, wachtend op nieuwe kansen voor herbouw. In de zoektocht naar een nieuwe locatie bleek Binckhorst in Den Haag de plek waar de kracht van het idee van Van Klingeren het best tot zijn recht komt. Gaat het Thier en Van Es lukken om samen met ontwikkelaar STEBRU het paviljoen te herbouwen? Hoe wordt daarbij omgegaan met het bijzondere gedachtegoed van de architect?
• Peter Dautzenberg, architect bij p+dp architecten in Amsterdam, is een van de initiatiefnemers van het plan Garage4 All: herbestemming van een van de laatste niet-gesloopte parkeergarages in de Amsterdamse Bijlmermeer: Kempering. Hij vertelt over waarom het belangrijk is dat juist deze laatste garage, met een nieuw programma, een belangrijk element in de K-buurt van de Bijlmer kan worden.
• Edwin Herzberg, psycholoog en voorzitter van Stichting Fronik Buurtboerderij in Zaanstad, laat zien hoe behoud van een historische boerderij in een belangrijke buurtfunctie kan resulteren. Stichting Fronik Buurtboerderij, Stadsherstel Amsterdam, De Heeren van Zorg en gemeente Zaanstad sloegen de handen ineengeslagen om voor de Fronik Buurtboerderij een woon- en zorgplan te realiseren. Hier is het gelukt om de ontmoeting tussen mensen, dieren, jongeren, ouderen, Zaankanters en migranten, en stad en natuur, blijvend een toekomst te geven.

Op deze avond gaat architectuurhistoricus Jouke van der Werf in op de veranderende manier van het waarderen van erfgoed. Steeds meer niet-professionals worden betrokken bij het bepalen wat erfgoed is, en wat niet. Hoe gaat dat in zijn werk, en wat levert dit op? Krijgt de burger meer mogelijkheden om zelf erfgoed ter behoud voor te dragen bij invoering van de Omgevingswet?
Frans Soeterbroek, de Ruimtemaker, presenteert een column over wat er gebeurt als leken en professionals zich gaan uitspreken over wat erfgoed is en wat niet.

Praktische informatie
Dinsdag 23 april 2019, van 20.00 tot 21.45 uur
Pakhuis De Zwijger, Piet Heinkade 197, 1019 HC Amsterdam
Toegang gratis ('pay as you like')
Reserveren kan via deze link: aanmelden

Deze aflevering is de vierde van een reeks in de serie “Waar begin je aan?!", een initiatief van Architectuur Lokaal. Eerdere edities gingen over de voor- en nadelen van medeopdrachtgeverschap bij (#1) de ontwikkeling van je eigen woning (bekijk de video hier), (#2) het opzetten van je eigen verduurzaming (bekijk de video hier) en (#3) het zelf organiseren van zorg. De reeks 'Waar begin je aan?!' is georganiseerd in het kader van Samen werken aan ontwerpkracht, Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp 2017-2020

Voor de NRP Gulden Feniks 2019 zijn 79 projecten ingediend, die een grote diversiteit tonen van renovatie en transformatie van gebouwen en gebieden in Nederland. De jury nomineerde zes projecten voor de prijs. Deze en alle andere projecten die werden ingediend zijn nu te bekijken op de website van NRP Gulden Feniks. Op dinsdag 25 juni 2019 worden de winnaars bekend gemaakt tijdens de Nationale Renovatie- en Transformatiedag.

Na beoordeling van de inzendingen maakte de jury een eerste selectie, waarna zij gedurende twee dagen een bezoek aan deze projecten bracht en met de inzenders sprak. Na gedegen discussie heeft de jury, onder voorzitterschap van Geurt van Randeraat, zes projecten genomineerd.  De jury feliciteert alle inzenders en betrokken partijen van harte met hun nominaties. De prijs, die op 25 juni wordt uitgereikt, bestaat uit een beeldje en een plaquette voor elk van de maximaal vier winnende projecten

De genomineerde projecten voor de NRP Gulden Feniks 2019 zijn (in willekeurige volgorde):
Eiffelgebouw, Maastricht
Innovation Powerhouse, Eindhoven
Kijkkoepel Fort Krommenie, Uitgeest
LocHal, Tilburg
Stationsrenovatie metro Oostlijn, Amsterdam
Sweets Hotel, Amsterdam

Alle 79 inzendingen zijn te bekijken op nrpguldenfeniks.nl.

Foto: Laura Janszen

Gisteravond namen zo'n 250 geïnteresseerden deel aan het symposium Circulaire Werklocaties 2050 in Pakhuis de Zwijger, Amsterdam. Drie visies van drie ontwerpteams werden onder de loep genomen door externe experts. Het symposium vormde de afronding van de gelijknamige Challenge die Architectuur Lokaal in februari organiseerde in opdracht van de provincie Noord-Holland, in samenwerking met Schiphol Area Development Company (SADC) en Stichting Kennisontwikkeling Bedrijventerreinen Nederland (SKBN). Wat betekenen de resultaten van de Challenge voor beleid en praktijk? De 'aftermovie' van de ateliers is nu te bekijken en de publicatie met de resultaten is nu te downloaden.

De bijeenkomst, onder leiding van Vincent Kompier (Architectuur Lokaal) en Jan Rutten (JanRutten.com), werd geopend door Jaap Bond, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland en opdrachtgever van de Challenge Circulaire Werklocaties 2050. Hij lichtte toe hoe de Challenge past in het beleid van de provincie, waarvan de transitie van een lineaire naar een circulaire economie een van de speerpunten vormt. Vervolgens werd de film vertoond die Lieve Sonderen maakte van het atelier dat aan het symposium voorafging.

Hans Mommaas (directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving PBL) besprak het rapport Circulaire economie in kaart. Hierin bracht het PBL circulaire initiatieven in Nederland in kaart. Mommaas ging in op de lessen uit de inventarisatie op het gebied van transitie van lineaire naar circulaire bedrijventerreinen en haakte aan bij de resultaten van de Challenge en de betekenis daarvan voor lokale werklocaties.

De ontwerpteams presenteerden hun plannen voor Atlaspark, Sloterdijken en Beukenhorst, waarna Maurits de Hoog (stedenbouwkundig hoofdontwerper Ruimte & Duurzaamheid, gemeente Amsterdam) zijn reactie op de plannen gaf. In het slotgesprek met Jaap Bond, Hans Mommaas, Marja Ruigrok (wethouder gemeente Haarlemmermeer), Jeanet van Antwerpen (directeur van SADC) en Daan Zandbelt (Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving) werd besproken wat de verschillende partijen met de ideeën van de teams kunnen doen, en wat zij in de komende decennia vanuit hun rol en verantwoordelijkheid moeten ondernemen om circulaire bedrijventerreinen van de grond te krijgen.

Publicatie
Het eerste exemplaar van de publicatie Challenge Circulaire Werklocaties 2050 Noord-Holland, inspiratie voor circulaire werklocaties van de toekomst werd uitgereikt aan Jaap Bond. Deze publicatie bevat zowel de drie voorgestelde visies, als interviews met de initiatiefnemers van de Challenge en met de mentoren Maurits de Hoog, Wim van Lieshout (directeur Waste and Energy STrategies, WEST) en Carlo van de Weijer (hoofd Strategic Area Smart Mobility, TU Eindhoven). Zij begeleidden het atelier van de Challenge.
De publicatie is hiernaast te downloaden.

Teams
De drie onderzoeksteam die voorstellen ontwikkelden zijn:

• Team Atlaspark / plan Circulair Atlaspark 2050
  Roy Plevier (HOOPE+PLEVIER Architects), Danny Edwards (Edwards Stadsontwerp), Antonia Sore (EXCEPT integrated sustainability) en Rob ten Bok (KG ParkManagement BV)
• Team Sloterdijken / Machinekamer Sloterdijk
  Stijn Kuipers (KCAP), Tamara Streefland (Metabolic), Reinier van der Vusse (Rebel Group) en Nick Juffermans (Goudappel Coffeng)
• Team Beukenhorst / plan Cooperative corporate regional progress polder on steroids
  Joost Hagens (Bureau BUITEN), Peter van Assche (bureau SLA), Thijs van Spaandonk (Bright Cooperatie U.A.) en Ana Luisa Moura (Vereniging Deltametropool).

De plannen zijn hiernaast separaat te downloaden.

De provincie Zuid-Holland schrijft in samenwerking met de gemeente Oegstgeest de openbare prijsvraag Wandkunst onderdoorgang Torenvlietbrug Oegstgeest uit onder professionals. In het kader van de aanpassingen aan de N206 Ir. G. Tjalmaweg, onderdeel van de RijnlandRoute, wordt de bestaande Torenvlietbrug over de Oude Rijn aangepast. Voor de onderdoorgang in Oegstgeest wordt gevraagd om een doorlopende kunsttoepassing op de wand die passanten een aantrekkelijke en verrassende omgeving biedt. De provincie is van plan het winnende plan uit te voeren.

RijnlandRoute
De RijnlandRoute is een nieuwe weg tussen Katwijk, via de A44, en de A4 bij Leiden. De weg lost huidige knelpunten op en draagt bij aan een betere doorstroming in de regio Holland Rijnland, met name rond Leiden en Katwijk. De aanpassingen aan de N206 Ir. G. Tjalmaweg maken deel uit van de RijnlandRoute. Meer informatie over de RijnlandRoute en de Tjalmaweg staat op www.rijnlandroute.nl. Hier kunt u zich ook aanmelden voor de digitale nieuwsbrief van het project.

Prijsvraag
De Torenvlietbrug ligt in twee gemeenten: de oostoever in Oegstgeest en de westoever in Katwijk. Het maaiveld onder beide oevers wordt opnieuw ingericht en publiek toegankelijk gemaakt. De bedoeling is dat de Rijnoevers beleefbaar en bereikbaar worden en als aantrekkelijk verblijfsgebied worden ingericht. De prijsvraag betreft de onderdoorgang in de gemeente Oegstgeest.

Procedure
De prijsvraag staat open voor professionele ruimtelijke ontwerpers zoals architecten, industrieel ontwerpers, kunstenaars, civiel technici etc. Geïnteresseerden in deelname kunnen een portfolio inzenden. De jury selecteert acht inzenders voor een bureaupresentatie, waarbij aan hen wordt gevraagd om hun visie te geven op de opgave. Op basis van deze presentaties worden vier inzenders geselecteerd om deel te nemen aan de prijsvraag. Zij worden uitgenodigd om een schetsontwerp met begroting in te dienen.
De prijsvraag verloopt via het reglement dat hiernaast kan worden gedownload.

Het portfolio kan via onderstaand formulier worden ingediend. De inzendtermijn sluit donderdag 20 juni om 12.00 uur (middag).

Vervolg
In vervolg op de prijsvraag nodigt de provincie de winnaar uit om diens ontwerp uit te werken tot een definitief ontwerp waarvoor een honorarium van € 20.000,- excl. btw beschikbaar wordt gesteld. De provincie is voornemens het uitgewerkte ontwerp te laten realiseren.

Jury
De inzendingen worden beoordeeld door een jury onder voorzitterschap van Jan Nieuwenhuis (wethouder gemeente Oegstgeest, zonder stemrecht), Christoph Elsässser (supervisor Nieuw-Rhijngeest), Henk Hartzema (supervisor BioSciencePark), Abe Veenstra (voorzitter Kwaliteitsteam RijnlandRoute), Sjoukje van Heesch (landschapsarchitect, provincie Zuid-Holland) en Sandrine van Noort (curator Stichting Beelden in Leiden en kunstcollectie LUMC).
De prijsvraag wordt georganiseerd in samenwerking met Architectuur Lokaal. Secretaris van de jury is Vincent Kompier m.m.v. Bram Talman (beiden zonder stemrecht).

De prijsvraag Wandkunst onderdoorgang Torenvlietbrug Oegstgeest wordt uitgeschreven aan de hand van Kompas Light Prijsvragen. Deze handleiding is ontwikkeld door Architectuur Lokaal en wordt breed onderschreven door (Rijks)overheid en organisaties van opdrachtgevers, opdrachtnemers en adviseurs.

Het Stadskantoor van de gemeente Dordrecht voldoet niet meer aan de huidige eisen en zeker niet aan de eisen van de toekomst. Daarom maakt het Stadskantoor plaats voor woningbouw en verhuist meer naar het oosten in het perspectief van de grotere gebiedsontwikkeling Spuiboulevard. Hierdoor ontstaan zowel kansen voor de binnenstad als voor een nieuw Huis van Stad en Regio. Dit nieuwe Huis, met 20.000 m2 bvo, moet plaats gaan bieden aan een deel van de ambtelijke organisatie van de gemeente Dordrecht en de Drechtsteden, Dordrecht Marketing/VVV en de Bibliotheek AanZet.
Om te komen tot een te realiseren ontwerp schrijft de gemeente de prijsvraag Huis van Stad en Regio Dordrecht uit onder ontwerpers. De gemeente heeft de intentie om het winnende ontwerp te realiseren en de winnaar van de prijsvraag daarbij gedurende het hele proces te betrekken.
De prijsvraag wordt georganiseerd in samenwerking met Architectuur Lokaal en verloopt via TenderNed.

Gebiedsontwikkeling
De bouw van het nieuwe Huis van Stad en Regio is een belangrijke schakel in een grotere gebiedsontwikkeling Spuiboulevard en daarmee ook een van de aanjagers daarvan. De beoogde locatie is die van het voormalige belastingkantoor, het driehoekvormige gebouw ernaast en de erachter gelegen parkeergarage Veemarkt. Na de bouw van het nieuwe Huis kan gestart worden met de ontwikkeling van het beoogde woonmilieu ten westen van de Spuiweg en met het herinrichten van de openbare ruimte, conform de Gebiedsvisie Spuiboulevard.

Prijsvraagopgave
Met de prijsvraag vraagt de gemeente Dordrecht om een architectonisch ontwerp voor het Huis van Stad en Regio, parkeer- en aanvullend commercieel programma. Een voorstel voor de herinrichting van de openbare ruimte rondom het nieuwe Huis inclusief een bushalte is ook onderdeel van de opgave. Aan ontwerpers wordt gevraagd om op een inspirerende wijze in beeld en woord laten zien hoe het Huis van Stad en Regio er uit gaat zien. Men kan zich daarbij richten op transformatie van de bestaande gebouwen of op vervanging van de bestaande gebouwen door nieuwbouw. Het is ook toegestaan met een voorstel te komen waarin transformatie en nieuwbouw worden gecombineerd.

Procedure en vragen
De procedure betreft een Europese prijsvraag in twee rondes. Voor deze procedure is gekozen om de kosten voor alle partijen zo laag mogelijk te houden en aan zoveel mogelijk ontwerpers kansen te bieden door de deelnamevoorwaarden bewust zo beperkt mogelijk te houden.
De prijsvraag verloopt geheel digitaal volgens het reglement Huis van Stad en Regio Dordrecht en is aangekondigd op TenderNed. Hier kunt u het reglement en alle bijlagen downloaden. Vragen kunnen uitsluitend worden gesteld via TenderNed.

Informatiebijeenkomst
De prijsvraag start met een informatiebijeenkomst die plaatsvindt op maandag 6 mei 2019 van 10.30 - 13.00 uur in Dordrecht.
Locatie: voormalig Belastingkantoor, 7e verdieping, Spuiboulevard 220, 3311 GR Dordrecht.

Eerste ronde van de prijsvraag
De eerste ronde van de prijsvraag heeft het karakter van een ideeënprijs­vraag, waarin de deelnemers wordt gevraagd om een beknopte visie op de opgave. Hiernaast moet men aantonen of wordt voldaan aan de door de uitschrijver gestelde voorwaarden voor deelname. Deelnemers die niet zelfstandig aan deze voorwaarden kunnen voldoen, kunnen een samenwerking aangaan met anderen. De inzendtermijn voor de eerste ronde sluit op dinsdag 11 juni 2019 om 12.00 uur (middag).
Uit de inzendingen selecteert een onafhankelijke vakjury onder voorzitterschap van prof. ir. Jo Coenen maximaal vier inzendingen die als beste beoordeeld worden.

Tweede ronde van de prijsvraag
De inzenders van de geselecteerde visies worden uitgenodigd voor deelname aan de tweede ronde, waarin aan hen gevraagd wordt hun visie nader uit te werken tot een structuurontwerp met financiële onderbouwing, een eenvoudige maquette en een filmpje. Uit deze inzendingen selecteert de jury een winnend ontwerp en een runner-up. Voorafgaand aan de finale besluitvorming worden de inzendingen tentoongesteld. De reacties van de bezoekers worden aan de jury ter beschikking gesteld. De tweede ronde verloopt naar verwachting van augustus 2019 tot januari-februari 2020.
De gemeente Dordrecht stelt een tegemoetkoming in de kosten van € 50.000 exclusief btw ter beschikking aan elk van de maximaal vier deelnemers aan de tweede ronde, mits een geldige inzending is gedaan in de tweede ronde.

Vervolg
De gemeente Dordrecht heeft de intentie om het winnende ontwerp te realiseren en de winnaar van de prijsvraag daarbij gedurende het hele proces te betrekken.

Jury
De inzendingen worden beoordeeld door een jury, bestaande uit:
Prof. ir. Jo Coenen, Jo Coenen Architect Urbanist en vm. Rijksbouwmeester (voorzitter)
Prof. dr. ir. Philomena Bluyssen, hoogleraar Indoor Environment, Technische Universiteit Delft
Ir. Matthijs de Boer, MDBS, voorzitter Welstands- en Monumentencommissie Dordrecht
Dennis van Buuren, horecaondernemer Dordrecht
Ir. Jeanne Dekkers, Jeanne Dekkers Architectuur
Ir. Elies Koot, projectontwikkelaar Boelens De Gruyter
Secretaris van de prijsvraag is drs. Cilly Jansen, m.m.v. Tom Prins en Bram Talman, Architectuur Lokaal.

Verdichting, vergroening, verduurzaming en betaalbaarheid: thema’s die bepalend zijn voor het ontwikkelen van woon-, werk- en leefgebieden. Gebiedsontwikkeling moet op deze veranderingen inspelen met gedurfde oplossingen, nieuwe woonconcepten en andere woningtypen. BPD vroeg Architectuur Lokaal om hierover een expertmeeting te organiseren. Op 17 april ging een grote verscheidenheid aan partijen uit Breda, 's-Hertogenbosch, Eindhoven, Tilburg en Helmond met elkaar in gesprek bij de Expertmeeting ‘BrabantStadstudie: woonwensen in de toekomst’.

BrabantStadstudie
In de Glazen Zaal van de LocHal in Tilburg opende Erik Leijten (directeur BPD regio Zuid) de bijeenkomst. Hij benadrukte het belang van samenwerking om de woningbouwopgave op een succesvolle manier aan te kunnen pakken. Moderator Vincent Kompier (Architectuur Lokaal) deelde de nieuwe inzichten van het consumentenonderzoek - een belangrijk onderdeel van de BrabantStadstudie - dat in opdracht van BPD en de lokale Rabobanken was uitgevoerd in Tilburg, Eindhoven, ’s Hertogenbosch, Breda en Helmond. Inspiratie en verdieping werd geboden door gastspreker Farid Tabarki (columnist Het Financieele Dagblad en toekomstverkenner Studio Zeitgeist). Hij plaatste de resultaten van de studie in breder perspectief. Welke trends in het verleden zijn daadwerkelijk uitgekomen, welke ontwikkelingen gaan ons beeld van wonen sterk veranderen?

Competitie
Met deze inzichten gingen vijftig deelnemers, bestaande uit medewerkers van woningcorporaties, makelaars, beleidsmedewerkers wonen, lectoren van hogescholen en anderen in vijf groepen uiteen om, in competitie, een voorstel te maken waarin de vaak tegenstrijdige (of tegenstrijdig lijkende) woonwensen werden gecombineerd. Elke groep boog zich over een van de vijf thema’s: gezonde, duurzaam groene stad; compacter stedelijk leven en gedeelde voorzieningen; stad voor gezinnen; betaalbaar stedelijk leven; lokale identiteit in gebiedsontwikkeling.

Jurybeoordeling door (oud)studenten
In het kader van 'de jeugd heeft de toekomst' werden de presentaties van de vijf plannen beoordeeld door een jury, bestaande uit (oud)studenten van de opleiding Trend Research & Concept Creation in Lifestyle van de Fontys Hogeschool in Tilburg. Britt Wijnen (student), Meike van Loon (student) en Naomie Mae Poppinga (net afgestudeerd) voorzagen de vijf voorstellen van deskundig commentaar. Maar er kon er maar één winnen. Lector en docent Monica Veeger (Trend Research & Concept Creation in Lifestyle, Fontys Tilburg) riep de groep die zich boog over het thema ‘betaalbaar stedelijk leven in ’s-Hertogenbosch’, met een plan voor de transformatie van de Zuid-Willemsvaartzone, als winnaar uit. Aan dit team werd een sleutel uitgereikt, die symbool staat voor het succes van de toekomst.

Op 24 april heeft de gemeente Dordrecht in samenwerking met Architectuur Lokaal de Europese prijsvraag Huis van Stad en Regio Dordrecht uitgeschreven. De informatiebijeenkomst vond plaats op 6 mei. Zojuist heeft de gemeente de Nota van inlichtingen gepubliceerd, waarin de vragen die zijn gesteld, zijn beantwoord. De gemeente heeft de toelatingseisen voor deelnemers verruimd.

De prijsvraag verloopt geheel digitaal volgens het reglement Huis van Stad en Regio Dordrecht en is aangekondigd op TenderNed. Hier kunt u het reglement en alle bijlagen, waaronder ook de Nota van inlichtingen, downloaden.
De verruiming van de toelatingseisen betreft de gevraagde ervaring, die moet worden aangetoond door middel van referentieprojecten. Voor de bijgestelde eisen wordt verwezen naar TenderNed, bijlage 11.
De vragenronde sluit op maandag 13 mei, 12.00 uur. Vragen kunnen uitsluitend worden gesteld via TenderNed.

Op dinsdag 25 juni 2019, tijdens de Nationale Renovatie- en Transformatiedag, maakt juryvoorzitter Geurt van Randeraat de winnaars van de NRP Gulden Feniks 2019 bekend. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt voor de meest excellente voorbeelden van renovatie- en transformatieprojecten. Voor de editie 2019 kende de prijs een nieuwe opzet. Uit 79 inzendingen nomineerde de jury zes projecten.

Met de NRP Gulden Feniks brengt NRP voorbeelden voor het voetlicht om interessante succesfactoren en leerpunten uit de verschillende projecten over te dragen. Dit jaar werd de prijs vernieuwd op basis van een reglement en met andere categorieën dan voorheen, waarbinnen inzendingen konden worden gedaan. Deze categorieën betreffen drie schaalniveaus: S (small /gebouw), M (medium/complex van gebouwen) en L (large/gebiedstransformatie).
Na een eerste beoordeling van de 79 projecten die meedongen naar de prijs bezocht de jury een aantal geselecteerde projecten, die gedurende twee dagen werden bezocht. Tijdens deze bezoeken sprak de jury onder meer met de betrokken opdrachtgevers en ontwerpers.

Jury
De jury bestond uit Geurt van Randeraat (voorzitter van de jury; directeur SITE urban development), Harry Abels (directeur IAA-architecten), Thijs Asselbergs (directeur Thijs Asselbergs Architectuurcentrale en hoogleraar TU Delft), Jack Hock (programmamanager Strijp-S, Stichting Trudo), Marlon Huysmans (directeur MH Projects), Jaap van Rhijn (directeur Huisvesting Renovatie & Financiën van de Tweede Kamer der Staten-Generaal) en Jaap Wiedenhoff (partner ingenieursbureau ABT). Secretaris van de prijs is Cilly Jansen m.m.v. Margot de Jager (Architectuur Lokaal); zij zijn geen lid van de jury.

Genomineerde projecten
De genomineerde projecten voor de NRP Gulden Feniks 2019 zijn (in willekeurige volgorde):
Eiffelgebouw, Maastricht
Innovation Powerhouse, Eindhoven
Kijkkoepel Fort Krommenie, Uitgeest
LocHal, Tilburg
Stationsrenovatie metro Oostlijn, Amsterdam
Sweets Hotel, Amsterdam

Alle 79 inzendingen zijn hier te bekijken.

Prijs
De prijs bestaat uit een beeldje en een plaquette voor elk van de maximaal vier winnende projecten. Een wildcard kan als extra prijs worden uitgereikt voor bijzondere projecten die met een relatief lage investering per m2 een grote impact hebben. Projecten in deze categorie lopen dwars door de categorieën S, M en L; zij kunnen ook een tijdelijk karakter hebben.

De Nationale Renovatie- en Transformatiedag
De Nationale Renovatie- en Transformatiedag vindt plaats in de Caballerofabriek in Den Haag en staat dit jaar in het teken van de game changers uit het verleden en de nieuwe spelers van nu. Hoe gaan deze vernieuwers het verschil maken? Welke business modellen horen daarbij, welke nieuwe concepten en samenwerkingen?

Klik hier voor het volledige programma, aanmelding en kosten.

Het nieuwe nummer van het tijdschrift Architectuur Lokaal is uit, met artikelen onder andere over de rol die nieuwe technieken spelen in onze samenleving. Zo gaat urban mining over het hergebruik van materialen en staat hiermee ten dienste van een circulaire economie. Digitale technieken worden grensverleggend gebruikt bij de bouw van de slimste wijk Brainport Smart District Helmond. In de rubriek Energie staat Boven Pekela centraal, waar bewoners het voortouw nemen bij het energieneutraal worden van de wijk. Daarnaast wordt aandacht besteed aan een gemeente die niet fuseert, maar die zichzelf opdeelt zoals de gemeente Littenseradiel, de rol van bouwgroepen bij stedelijke ontwikkeling in Delft, een burgertop als input voor de omgevingsvisie en meer.

Het tijdschrift van Architectuur Lokaal biedt handreikingen aan met name publieke opdrachtgevers over interessante ontwikkelingen op het gebied van actuele opgaven die, met inzet van ontwerp, ruimtelijk worden vertaald.

Groot formaat in druk verkrijgbaar
Architectuur Lokaal #93 wordt digitaal verspreid onder lokale bestuurders en andere belangstellenden in Nederland. Het tijdschrift is hiernaast te downloaden, en voor de liefhebbers ook gedrukt verkrijgbaar. Wilt u het tijdschrift op het vertrouwde grote formaat in druk ontvangen? Voor € 7,50 wordt het aan u toegestuurd nadat u onderstaand formulier heeft geretourneerd.

Eerdere uitgaven
Alle eerdere uitgaven van het tijdschrift, de nummers #1 tot en met #93, die sinds 1993 werden uitgegeven, kunt u hier nalezen. Voor opmerkingen en vragen kunt u mailen naar Margot de Jager, ook als u het tijdschrift niet digitaal heeft ontvangen, maar dat wel zou willen.

Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt in het kader van de Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp.

Op 25 juni 2019 maakte juryvoorzitter Geurt van Randeraat de winnaars bekend van de NRP Gulden Feniks 2019. Tijdens de Nationale Renovatie- en Transformatiedag, die plaatsvond in de Caballero Fabriek in Den Haag, werden de prijzen uitgereikt aan opdrachtgevers, ontwerpers en bouwpartijen van drie winnaars: de LocHal in Tilburg, de Stationsrenovatie Metro Oostlijn in Amsterdam en, als wildcard, de Kijkkoepel Fort bij Krommeniedijk in Uitgeest. Hiernaast werden drie projecten genomineerd: het Eiffelgebouw in Maastricht, Innovation Powerhouse in Eindhoven en SWEETS hotel in Amsterdam.
De NRP Gulden Feniks wordt jaarlijks uitgereikt door NRP Platform voor transformatie en renovatie aan de meest excellente voorbeelden van renovatie- en transformatieprojecten. De 79 projecten die voor de editie 2019 werden ingediend tonen de unieke mogelijkheden en grote diversiteit aan bestemmingen die bestaand vastgoed te bieden heeft.

LocHal, Tilburg
'De LocHal is in haar korte bestaan nu al een internationaal voorbeeld voor nieuwe stedelijke publieke programma’s, waarbij samenkomst, leren, werken, cultuur en verblijven samensmelten tot nieuwe stedelijke plekken", zo prijst de jury het project in haar rapport. De gemeente Tilburg, initiatiefnemer van dit project, werkte samen met vele partijen: Civic Architects, Braaksma & Roos Architectenbureau, Inside Outside / Petra Blaisse, Donkergroen, Mecanoo architecten, Fontys Hogeschool voor de Kunsten, Chiron Development, Stevens van Dijck Bouwmanagers & Adviseurs, Arup, Binx Smartility, VDNDP bouwingenieurs, F. Wiggers, ABT Wassenaar, SOM= en Linneman bouw en advies. De doeken zijn gemaakt door Textiel Museum Tilburg, Seilemaaker Theatex, Gerriets Gmbh en Levtec; de glazen zaal door Zaanen Spanjers Architecten en Octatube.

Stationsrenovatie Metro Oostlijn, Amsterdam
In Amsterdam is gedurende tien jaar consistent gewerkt aan de renovatie van de verloederde metrostations langs de Oostlijn. 'Op basis van een goede analyse zijn heldere principes tot een concept ontwikkeld, en consistent, zichtbaar en voelbaar toegepast. Dit resulteert in een project dat getuigt van zowel groot vakmanschap als bescheiden grandeur. (...) Hechte samenwerking tussen architect en aannemer heeft geresulteerd in een herkenbare metrolijn met een eigen identiteit, die het sterk gestegen aantal reizigers op een prettige manier aankan.' Bij dit project waren Metro en Tram Amsterdam, Group A, Fabrique, Hegeman+, De Groot Installatiegroep, BeersNielsen en Atelier René Knip betrokken.

Kijkkoepel Fort bij Krommeniedijk, Uitgeest
Als extra prijs werd een wildcard uitgereikt voor de Kijkkoepel Fort bij Krommeniedijk, Uitgeest: 'De jury is onder de indruk van het optimale en fraaie resultaat dat met zeer beperkte middelen is bereikt. De architect is er in geslaagd een nieuwe typologie van de vogeluitkijkpost te maken binnen karakteristieke forten.’ Betrokken partijen waren BureauVanEig, Landschap Noord-Holland, De Mannen van Staal en De Ingenieursgroep.

Nominaties
Hiernaast zijn drie projecten genomineerd: het Eiffelgebouw in Maastricht, Innovation Powerhouse in Eindhoven en SWEETS hotel in Amsterdam.

Jury
De jury die de inzendingen beoordeelde bestond uit Geurt van Randeraat (voorzitter van de jury; directeur SITE urban development), Harry Abels (directeur Abels & Partners Architecten), Thijs Asselbergs (directeur Thijs Asselbergs Architectuurcentrale en hoogleraar TU Delft), Jack Hock (programmamanager Strijp-S, Stichting Trudo), Marlon Huysmans (directeur MH Projects), Jaap van Rhijn (directeur Huivesting Renovatie en Financiën van de Tweede Kamer) en Jaap Wiedenhoff (partner bij ingenieursbureau ABT).
Secretaris van de jury was Cilly Jansen m.m.v. Margot de Jager (Architectuur Lokaal).

Juryrapport en alle inzendingen
Het volledige juryrapport is te lezen in het digitale magazine.
Alle 79 inzendingen zijn hier te bekijken.

Op verzoek van NRP is de Gulden Feniks 2019 uitgevoerd door Architectuur Lokaal.

Het College van Rijksadviseurs roept gemeenten en woningcorporaties op om mee te doen aan Panorama Lokaal, een ontwerpprijsvraag om woonwijken aan de stadsranden een positieve impuls te geven. Met Panorama Lokaal wil het College van Rijksadviseurs ontwerp- en verbeeldingskracht inzetten om woonwijken uit de jaren '60, '70 en '80 klaar te maken voor de toekomst. Aanmelding voor deelname sluit op 3 oktober 2019.

Het College van Rijksadviseurs zoekt woonwijken aan de rand van stad en buitengebied, gebouwd in de jaren '60, '70 en '80. Heel herkenbare woonwijken, waar veel mensen zich thuis voelen, maar die ook toe zijn aan een flinke opknapbeurt. We willen energiezuinige, betaalbare woningen en klimaatbestendige wijken; niet alleen eengezinswoningen, maar ook woningen die geschikt zijn voor het groeiend aantal ouderen en kleine huishoudens. En we willen dat het aangrenzende landschap onderdeel wordt van de wijk en dat de biodiversiteit wordt vergroot.
"De ruime opzet van deze wijken en de ligging aan het buitengebied zorgt ervoor dat deze wijken bij een andere inrichting veel kansen bieden om nieuwe oplossingen te vinden voor de belangrijke maatschappelijke vraagstukken van nu," aldus Floris Alkemade, Rijksbouwmeester en voorzitter van het College van Rijksadviseurs, die vandaag het startsein gaf voor de prijsvraag. "Door meerdere maatschappelijke en ruimtelijke opgaven in samenhang te bekijken, ontstaan er kansen voor nieuwe oplossingen. En door opgaven slim te combineren is er winst te behalen, zowel voor de wijk als voor de bewoners."

Ambitie en energie
Panorama Lokaal roept lokale partijen op die de ambitie en de energie hebben om met wijken aan de slag te gaan om een lokale coalitie te vormen en een locatie aan te melden. Zo’n coalitie bestaat minimaal uit een gemeente, een woningcorporatie en een derde partij. Ook grondeigenaren uit het buitengebied, energiebedrijven, zorginstellingen en andere betrokkenen kunnen zich bij de coalitie aansluiten. Bewoners worden actief bij het proces betrokken. De locaties die voor de prijsvraag worden geselecteerd, formuleren vervolgens samen met experts een uitdagende en op innovatie gerichte opdracht. Creatieve en multidisciplinaire ontwerpteams gaan hier in de tweede fase mee aan de slag. De tweede fase gaat begin 2020 van start.

Eerste twee locaties bekend
Tilburg Noord en Haarlem Schalkwijk zijn de eerste twee locaties die meedoen met Panorama Lokaal. De initiatiefnemers hebben de prijsvraag in samenwerking met deze twee locaties voorbereid. Beide locaties vormen een lokale coalitie met diverse partijen. Bewoners krijgen hierin een belangrijke rol. Naast deze twee locaties is er nog plek voor vijf andere locaties.
Wijkwethouder Mario Jacobs van Tilburg-Noord: "Panorama Lokaal is voor ons de uitgelezen mogelijkheid om met betrokkenen partijen en bewoners samen op zoek te gaan naar de sleutel om de wijk op de juiste manier te verbinden met het aanliggende landschap. Hierbij zetten we nadrukkelijk in op het verbinden van de fysieke ontwikkeling met de sociale uitdagingen van de wijk als armoede en gezondheid, maar ook bredere maatschappelijke opgaven als energietransitie en klimaatadaptatie. Zo maken we Tilburg Noord in meerdere opzichten weer 'kloppend'."
Marnix Norder, voorzitter van Aedes: "Huizen moeten van het gas af zodat de woonlasten van onze huurders omlaag gaan. En we willen meer betaalbare woningen bouwen. Daarom gaan we samen aan de slag om deze wijken klaar en leefbaar te maken voor de komende vijftig jaar. De prijsvraag Panorama Lokaal is een kans voor woningcorporaties om werk te maken van stadsvernieuwing. Van deze ervaringen kunnen alle wijken in Nederland, corporaties en hun bewoners profiteren."

Inspiratiebron: Panorama Nederland
De inspiratiebron voor de prijsvraag is Panorama Nederland, een optimistisch toekomstbeeld van het College van Rijksadviseurs voor de ruimtelijke inrichting van Nederland. Het laat zien hoe de grote maatschappelijke vraagstukken van nu de sleutel kunnen zijn voor welkome, structurele verbeteringen in de toekomst. Met dit panorama in gedachte willen de initiatiefnemers gemeenten, corporaties en andere (markt)partijen ondersteunen bij het creëren van de juiste condities en het stellen van de juiste vragen om een positieve impuls te geven aan de stadsranden. Ook het klimaatakkoord biedt veel aanknopingspunten voor deze prijsvraag.

Meer informatie en aanmelden
Op de website Panorama Lokaal staat de actuele informatie over deze prijsvraag. Hier vindt u het reglement met informatie over de procedure en voorwaarden voor deelname. Ook kunnen er vragen worden gesteld en is er de mogelijkheid om een locatie aan te melden. Wilt u op de hoogte blijven van de prijsvraag en regelmatig de nieuwsbrief ontvangen, mail dan naar info@panoramalokaal.nl

Initiatiefnemers
Deze ontwerpprijsvraag is een initiatief van het College van Rijksadviseurs, in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Aedes, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Staatsbosbeheer.
De prijsvraag wordt uitgeschreven conform Kompas Light Prijsvragen dat is ontwikkeld door Architectuur Lokaal.

Op verzoek van het College van Rijksadviseurs werkt Architectuur Lokaal mee aan deze prijsvraag.

De jury van de Prijsvraag Huis van Stad en Regio Dordrecht, onder voorzitterschap van prof. ir. Jo Coenen, selecteerde vier visies uit de inzendingen die voor de prijsvraag zijn gedaan. De inzenders van deze visies zijn: kadawittfeldarchitektur GmbH (Duitsland), Neutelings Riedijk Architecten (Nederland), Schmidt Hammer Lassen Architects (Denemarken) en Geurst & Schulze architecten B.V. (Nederland). Aan de deelnemers was gevraagd hun visie te geven op een nieuw Huis van Stad en Regio. De geselecteerde architectenbureaus zijn uitgenodigd voor de tweede ronde, waarin aan hen wordt gevraagd om hun visie uit te werken tot een ontwerp. De uitgewerkte plannen worden begin 2020 tentoongesteld in Dordrecht. Bezoekers van de tentoonstelling kunnen hun reactie op de plannen geven. De gemeente heeft de intentie het winnende ontwerp te realiseren en de winnaar van de prijsvraag daarbij gedurende het hele proces te betrekken.

Prijsvraag
Het Stadskantoor van de gemeente Dordrecht voldoet niet meer aan de huidige eisen en zeker niet aan de eisen van de toekomst. Daarom maakt het Stadskantoor plaats voor woningbouw en verhuist meer naar het oosten in het perspectief van de grotere gebiedsontwikkeling Spuiboulevard. Hierdoor ontstaan zowel kansen voor de binnenstad als voor een nieuw Huis van Stad en Regio. Dit nieuwe Huis, met 20.000 m2 bvo, moet plaats gaan bieden aan een deel van de ambtelijke organisatie van de gemeente Dordrecht en de Drechtsteden, Dordrecht Marketing/VVV en de Bibliotheek AanZet.
Met de prijsvraag heeft de gemeente Dordrecht gevraagd om een architectonisch ontwerp voor het Huis van Stad en Regio, een voorstel voor herinrichting van de openbare ruimte rondom het nieuwe Huis, en parkeer- en aanvullend commercieel programma. Deelnemers konden zich richten op transformatie van de bestaande gebouwen en / of op vervanging van de bestaande gebouwen door nieuwbouw.

Vier teams geselecteerd
De prijsvraag betreft een Europese prijsvraag en verloopt in twee ronden. In de eerste ronde, waarvoor 34 inzendingen werden ontvangen, is gevraagd om een visie op de opgave.
De jury selecteerde de volgende visies:

• het Huis op het Plein
  kadawittfeldarchitektur GmbH (Duitsland)
• De Drechtse huizen. Eigen karakter, samen één
  Neutelings Riedijk Architecten (Nederland)
• Stedelijk Knooppunt/Toekomstvisie voor leren, werken en betrokkenheid in het publieke domein/
  Schmidt Hammer Lassen Architects (Denemarken)
• Een Thuis voor de Stad
  Geurst & Schulze architecten B.V. (Nederland)

Tweede ronde
Aan de vier teams die zijn uitgenodigd voor de tweede ronde wordt gevraagd om hun visie nader uit te werken tot een structuurontwerp met financiële onderbouwing, een eenvoudige maquette en een filmpje. Uit deze inzendingen zal de jury een winnend ontwerp en een runner-up selecteren. Voorafgaand aan de finale besluitvorming worden de inzendingen tentoongesteld. De reacties van de bezoekers worden aan de jury ter beschikking gesteld. Het juryrapport en de inzendingen worden bij de bekendmaking van de prijsvraag gepubliceerd. De prijsvraag wordt naar verwachting in maart 2020 afgerond.

Jury
De jury die de inzendingen beoordeelt bestaat uit prof. ir. Jo Coenen, Jo Coenen Architect Urbanist en vm. Rijksbouwmeester (voorzitter), prof. dr. ir. Philomena Bluyssen, hoogleraar Indoor Environment, Technische Universiteit Delft, ir. Matthijs de Boer, MDBS, voorzitter Welstands- en Monumentencommissie Dordrecht, Dennis van Buuren, horecaondernemer Dordrecht, ir. Jeanne Dekkers, Jeanne Dekkers Architectuur en ir. Elies Koot, projectontwikkelaar Boelens De Gruyter.
Secretaris van de prijsvraag is drs. Cilly Jansen, m.m.v. Bram Talman, Architectuur Lokaal.

De Prijsvraag Huis van Stad en Regio Dordrecht is uitgeschreven door de gemeente Dordrecht en wordt uitgevoerd in samenwerking met Architectuur Lokaal. De prijsvraag is uitgeschreven aan de hand van Kompas Light Prijsvragen. Deze handleiding is ontwikkeld door Architectuur Lokaal en wordt breed onderschreven door (Rijks)overheid en organisaties van opdrachtgevers, opdrachtnemers en adviseurs. De Prijsvraag Huis van Stad en Regio Dordrecht is gepubliceerd op TenderNed.

De voorselectie voor de prijsvraag Wandkunst onderdoorgang Torenvlietbrug Oegstgeest van de provincie Zuid-Holland heeft geresulteerd in de keuze van 8 ontwerpers uit 63 inzendingen. Deze ontwerpers zijn: Jeroen Bisscheroux, Milou van Ham, Michiel Kluiters, Gabriel Lester, Sanja Medic, Leonard van Munster, Jan van der Ploeg en Martijn Sandberg. Zij zijn door de provincie uitgenodigd voor een bureaupresentatie aan de jury, die vervolgens vier van hen zal selecteren om een schetsontwerp te maken voor een wandkunstwerk onder de Torenvlietbrug in Oegstgeest. In het kader van de aanpassingen aan de N206 Ir. G. Tjalmaweg, onderdeel van de RijnlandRoute, wordt de bestaande Torenvlietbrug over de Oude Rijn aangepast. Voor de onderdoorgang in Oegstgeest wordt gevraagd om een doorlopende kunsttoepassing op de wand die passanten een aantrekkelijke en verrassende omgeving biedt.

Voorselectie
De voorselectie voor deelname aan de prijsvraag vond plaats op basis van een portfolio met bureau-informatie en referentiebeelden. Uit de inzendingen selecteerde de jury de volgende acht inzenders voor de volgende fase, de bureaupresentatie: Jeroen Bisscheroux, Milou van Ham, Michiel Kluiters, Gabriel Lester, Sanja Medic, Leonard van Munster, Jan van der Ploeg en Martijn Sandberg.

Prijsvraag
De geselecteerde inzenders zijn uitgenodigd voor een bureaupresentatie, die in september plaatsvindt. Op basis van deze presentaties selecteert de jury vier inzenders om deel te nemen aan de prijsvraag. Zij worden uitgenodigd om een schetsontwerp met begroting in te dienen.